Birinci Dünya Savaşı sırasında Osmanlı ordusu çeşitli cephelerde savaşırken, Iğdır halkı da topraklarını korumak için zorlu bir mücadele veriyordu. Araştırmacı Ziya Zakir Acar, Iğdır’ın kurtuluşunun 104. yıl dönümünde, o günlerin zorluklarını ve halkın düşmana karşı nasıl birlik olduğunu dile getirdi.
"Halk boyun eğmek yerine direnmeyi seçti"
Acar, Rus ordusunun bölgeye saldırmasıyla başlayan işgal sürecinde Iğdır ve çevresindeki köylerde halkın büyük acılar çektiğini belirtti. Acar, "Ruslar ve Ermeni çeteleri köylerimizi işgal ettiğinde halkımız büyük zorluklarla karşılaştı. Çeteler, köylerimizi hedef alarak birçok yeri yerle bir etti. Ancak halkımız boyun eğmek yerine direnmeyi seçti," ifadelerini kullandı.
"Halkın cesareti ve birlik ruhu"
Acar, özellikle Köprü Köyü'nde başlayan direnişin çevredeki diğer köylere de ilham kaynağı olduğunu söyledi. Bu süreçte bölge halkının işgalcilerin baskısına rağmen birlik olup karşı koymaya karar verdiğini vurgulayan Acar, o dönemin kahramanları arasında Ali Ataman, Şamil Ayrım, Kerem Güneş, Abdulmecit ve Ali Mirza gibi isimlerin ön plana çıktığını ifade etti.
"Bu cesur insanlar, düşman karşısında halkı bir araya getirdi ve mücadeleyi sürdürdü," diyen Acar, bu isimlerin halkın gözünde birer kahraman haline geldiğini belirtti. Acar, özellikle 3 Mart 1918’de Başköy-Loyek’te yaşanan çarpışmanın, halkın kararlılığını gözler önüne serdiğini ifade etti.
"14 Kasım, özgürlüğün sembolü"
Iğdır’ın işgalden kurtuluşunun sembol günü olan 14 Kasım’da, Türk bayrağının Iğdır Belediye binasına çekilmesiyle şehirde büyük bir coşku yaşandığını aktaran Acar, "14 Kasım sabahı belediye binasında dalgalanan Türk bayrağı, halkın bağımsızlığını ve işgalden kurtuluşunu simgeliyordu," ifadelerini kullandı.
Bağımsızlık mücadelesinin sembolü
Bu kurtuluş gününün her yıl aynı coşkuyla anıldığını belirten Acar, “Iğdır halkı için bu zafer sadece bir kurtuluş değil, aynı zamanda bağımsızlık mücadelesinin sembolüdür. Bugün genç nesiller atalarının fedakarlıklarını öğreniyor ve gelecek nesillere aktarıyor,” diyerek bu özel günün Iğdır’ın tarihindeki önemini vurguladı.
Her yıl düzenlenen kurtuluş günü törenlerinde şehitler anılıyor, dualar ediliyor ve kahramanlık destanları yeniden hatırlatılıyor.