Kültür Sanat

Geleneksel Ehram Kumaşı Modern Tasarımlarla Yeniden Hayat Buluyor

Erzurum Olgunlaşma Enstitüsü, geleneksel ehram kumaşını modern tasarımlarla yeniden canlandırmak için önemli bir adım attı. Koyun yününden elde edilen bu özel kumaşla giyimden süs eşyalarına, tablolardan yastıklara kadar 457 ürün üretildi ve bu ürünlerin tescili alındı. Erzurum, Bayburt, Erzincan, Elazığ, Ağrı, Van, Malatya ve Kayseri gibi birçok ilde ehram, ince eğrilmiş koyun yününden yapılan ve zahmetli aşamalardan geçerek düz yüzeyli mekikli dokuma ile elde edilen geleneksel bir kadın dış giysisi olarak biliniyor. Ehramın kökeni tam olarak bilinmese de bugünkü şekliyle 1850’li yıllardan bu yana kullanıldığı belirtiliyor.

Ehram üretimi için, koyunların 6-7 aylık dönemlerinde kırkılan yünler kullanılıyor. Bölge halkı, uzun telli bu yünün yağmurda çekmeyeceğine ve kısır koyun ile koç yününden ehram yapılamayacağına inanıyor. Ehramın değeri, kullanılan ipin inceliği ile doğru orantılı olarak artıyor. Genellikle kahverengi, siyah, krem gibi yünün doğal renkleri tercih ediliyor ve zaman zaman renkli iplerle dokuma sırasında veya sonrasında elle nakış işleniyor. Ehram, hem yazın hem de kışın kullanılıyor; yazın açık, kışın ise koyu renkler tercih ediliyor. Doğal yünden üretilmesi ve kimyasal madde içermemesi nedeniyle sağlıklı bir seçim olarak öne çıkan bu kumaş, günümüzde kadın ve erkek giysileri, aksesuarlar ve dekoratif ürünlerde kullanılıyor.

Ehram üretim süreci oldukça zahmetli. Ehram ustaları, bahar döneminde köyleri dolaşarak en kaliteli koyun yünlerini topluyor. Alabalık suyunun bulunduğu köylerde tokaçlama yöntemiyle yıkanan yünler, temizlendikten sonra kaliteli kısımları ayrılarak tarama ve çirişleme işlemiyle ipler tezgâhlarda dokumaya hazır hale getiriliyor. Ata yadigârı olan ehram, günümüzde ayakkabıdan cüzdana, kravattan cekete, masa örtüsünden anahtarlığa kadar birçok modern ürünün yapımında kullanılarak geçmişten günümüze köprü kurmaya devam ediyor.